Het zal niemand ontgaan zijn: de fakkel is in ons land weer een populair hulpmiddel bij een meningsverschil. Zo werden fakkels afgelopen weekend nog gebruikt bij een informele ontmoeting met minister Kaag van Financiën. Waar komt deze hang naar de oertijd vandaan?
“In de vroege prehistorie was het gebruik van fakkels om iets voor elkaar te krijgen of een mening door te drukken heel gebruikelijk”, weet historicus Fokko Wijntjes. “We praten over de periode van zo’n 400.000 jaar geleden. Men wist hoe men vuur moest maken, maar de taal was toen veel primitiever dan nu. Dus bij gebrek aan woorden gebruikte men fakkels om duidelijk te maken dat het menens was. Maar in de loop der eeuwen nam de taalbeheersing toe en gebruikte men liever argumenten om een gesprekspartner te overtuigen. Als men een goed punt had, dan had men aan een paar argumenten genoeg en was dreigen met de fakkel verder niet nodig.”
Dat de fakkel nu bij een discussie weer ter hand wordt genomen, begrijpt de geschiedkundige wel: “De beschaafde, ontwikkelde mens moet steeds vaker plaatsmaken voor mensen met een sterke hang naar de prehistorie. Mensen die diep van binnen nog wat meer in contact staan met hun innerlijke oermens en dus ook de bijbehorende voorwerpen gebruiken. Fakkels, bijvoorbeeld. Het past in de tendens van wat ik zou willen omschrijven als ‘omgekeerde evolutie’. Die trend is al enkele jaren gaande, maar dat we nu ineens 400.000 jaar teruggaan in de tijd, verbaast mij toch. Ik had niet verwacht dat het zo snel zou gaan.”
