Het is verreweg de grootste ergernis onder treinreizigers: zwijgzame mensen in een praatcoupé. Net wanneer je met je beste vriend of vriendin even goed wilt bijkletsen, word je gestoord door iemand die muisstil aan de andere kant van het gangpad een roman aan het lezen is. Wat bezielt dit soort mensen?
“Het blijft een beetje gissen”, stelt psycholoog Albert Konings (51). “Vanuit eerder onderzoek naar zwijgende treinreizigers in praatcoupés kwam naar voren dat de zogeheten ‘asociale genen’ een belangrijke rol spelen. Een klootzak die in stilte uit het raam staart, doet dit vermoedelijk omdat zijn ouders dat ook deden. En hun ouders deden dat waarschijnlijk ook. Een nare familietrek dus die van generatie op generatie wordt doorgegeven.”
Volgens Konings kan er echter ook sprake zijn van aangeleerd gedrag: “Stel je twee pubers voor die in een praatcoupé zitten en iemand observeren die zich afzijdig houdt en in alle rust een kruiswoordpuzzel aan het maken is. Pubers kunnen zich ergens mogelijk wel vinden in deze opstandige, passief-agressieve houding van hun zwijgende medereiziger, en voor je het weet nemen ze dat gedrag dan bewust of onbewust over.”
Konings is van mening dat treinpersoneel harder zou moeten optreden tegen deze ordeverstoorders. In het uiterste geval zouden zwijgers in de praatcoupé moeten worden beboet: “Ze kunnen namelijk wel gewoon praten hoor! Laatst zei zo’n hufter bijvoorbeeld ‘alsjeblieft meneer’ tegen een conducteur die om zijn vervoersbewijs vroeg, om daarna weer met zo’n vredig gezichtje heel timide verder te schrijven in een dagboek. Aanpakken, dat tuig.”
