HOOGEVEEN - Steeds meer Nederlanders klagen over beleefdheidsmoeheid. Volgens experts van het Instituut voor Sociale Gewoonten en Gebaren (ISGG) wordt dit veroorzaakt door de overbodige gewoonte om ‘gezondheid!’ te zeggen na elke nies. Wat ooit begon als een hoffelijk gebaar, is inmiddels uitgegroeid tot een onhoudbare sociale verplichting.
Gerdien Wotte, gedragsdeskundige aan de Universiteit Zandbergen, legt uit: “Het probleem ligt in de sociale druk. Wanneer iemand niest, voelen omstanders zich verplicht om ‘gezondheid!’ te roepen, ongeacht de situatie. Dit leidt tot een vicieuze cirkel waarin beleefdheid verandert in een reflex. Mensen raken emotioneel en mentaal uitgeput van deze constante alertheid.”
Een recent onderzoek toont aan dat Nederlanders gemiddeld 20 keer per week ‘gezondheid!’ zeggen, met pieken tijdens het pollenseizoen. Vooral in open kantoorruimtes leidt dit tot vervelende situaties. “Je bent net geconcentreerd aan het werk, en dan niest iemand. Voor je het weet, ben je verwikkeld in een beleefdheidsestafette die je hele productiviteit ondermijnt”, aldus kantoormedewerker Sanne van der Nieschaam.
Om het probleem aan te pakken, stelt het ISGG voor om het gebruik van ‘gezondheid!’ te beperken tot maximaal drie keer per dag. Voor frequente niezers, bijvoorbeeld mensen met hooikoorts, wordt een ‘vrijstelling van beleefdheid’ overwogen. “We moedigen mensen aan om stilte te omarmen als nieuwe vorm van hoffelijkheid”, aldus Wotte.
Vanuit de politiek wordt verdeeld op het voorstel gereageerd. PVV-Kamerlid en traditievoorvechter Max Aardema noemt het voorstel “een aanval op onze sociale cohesie”: “Als we dit afschaffen, wat is het volgende? Geen ‘eet smakelijk’ meer zeggen voor het eten?”
