Het omstreden schilderij De Nachtwacht van Rembrandt blijft te zien in het Rijksmuseum, ondanks het advies van cultureel geschiedkundige Meikelien Lotjes om het kunstwerk te verwijderen.
Nu premier Rutte excuses voor het Nederlandse slavernijverleden voorbereidt, ligt ook De Nachtwacht opnieuw onder vuur. Rembrandt schilderde het doek in 1642, tijdens de hoogtijdagen van de koloniale overheersing. Cultureel geschiedkundige Meikelien Lotjes noemt het schilderij daarom ‘schaamteloos provocerend voor mensen van kleur, in het bijzonder voor hen die afstammen van mensen uit de voormalige koloniën’.
Volgens kunsthistorici moet het schilderij worden gezien in de context van het leven in de zeventiende eeuw, maar dat argument veegt Lotjes van tafel: “Het schilderij toont leden van de Amsterdamse burgerij die zich verrijkte met de handel in slaven, gestolen grondstoffen en specerijen. Voor veel mensen is dit schilderij buitengewoon kwetsend. Bovendien staan er alleen witte mensen op. Het is duidelijk te zien dat Rembrandt er alles aan heeft gedaan om mensen van kleur buiten beeld te houden.”
“Dat De Nachtwacht toch in het Rijksmuseum te zien blijft, geeft aan dat racisme nog volop in Nederland voorkomt. Elk ander museum zou zich kapot schamen voor zo’n schilderij”, vervolgt Lotjes. “Kijk, wat mij betreft hoeft het Rijksmuseum echt niet álle schilderijen te verwijderen, alleen De Nachtwacht. Is dat nou te veel gevraagd?”
