Het College voor de Rechten van de Mens (CRM) waarschuwt dat maatschappelijke organisaties in Nederland het steeds moeilijker krijgen, vooral door recente wetsvoorstellen die demonstratie- en organisatierechten inperken.
Het wetsvoorstel Wet transparantie en tegengaan ondermijning geeft burgemeesters en het Openbaar Ministerie ruim discretionaire bevoegdheden, wat kan leiden tot willekeurige en politiek gedreven besluiten. Daarnaast speelt een verharding in de politieke taal waarbij organisaties worden gestigmatiseerd als onruststokers of terroristen, wat de ruimte voor kritiek beperkt. Het CRM vergelijkt de situatie met Hongarije, waar bijna de helft van de mensenrechtenorganisaties verdween, en uit zorgen over de afnemende steun en financiering.
Maatschappelijke organisaties zoals Pax en het Nederlands Gender Platform signaleren bezuinigingen op ontwikkelingshulp en stijgende druk op hun werk. Ondanks deze uitdagingen blijven organisaties zich uitspreken, mede gesteund door burgers die zich solidair tonen met het maatschappelijk middenveld.